O sepsie i wstrząsie septycznym pisałem już we wpisie Rekomendacje postępowania przedszpitalnego w sepsie i wstrząsie septycznym 2017. Arthur Hsieh, na łamach portalu EMS1.com raz jeszcze przypomina najważniejsze kwestie dotyczące sepsy w postępowaniu przedszpitalnym.
Można niekiedy odnieść wrażenie, że sepsa i wstrząs septyczny w Polsce są nadal marginalizowane, a przecież podejrzenie sepsy, bądź wstrząsu septycznego powinno budzić taką samą czujność i błyskawiczne postępowanie jak zawał mięśnia sercowego, czy ostry udar mózgu.
Dla przypomnienia – w Stanach Zjednoczonych od 26 do 50% pacjentów z sepsą umiera, a statystyka zgonów przerażająco rośnie.
6 wskazówek oceny i leczenia sepsy wg A. Hsieh (w wolnym tłumaczeniu własnym)
1. Sepsa to nie zawsze wstrząs septyczny
Pacjent może mieć objawy sepsy, którymi nie są hipotensja, bądź wstrząs (to objawy wstrząsu septycznego). Hipoperfuzja tkanek spowodowana odpowiedzią na zakażenie ustroju może wystąpić szybciej niż spadek ciśnienia tętniczego krwi. Powinniśmy podejrzewać skompensowany wstrząs u pacjenta z tachypnoe (>20/min.) i tachykardią (>90/min.)
2. Temperatura ciała to parametr życiowy
Należy pamiętać, że temperatura powyżej 38 st. C i poniżej 36 st. C może pomóc w rozpoznaniu sepsy. Obecnie pomiar temperatury trwa kilka sekund. Warto je poświęcić dla pacjenta (i właściwego rozpoznania).
3. Wywiad jest bardzo ważny
Należy zebrać wywiad w kierunku klasycznych objawów infekcji: gorączka, dreszcze, bóle mięśniowe („bóle całego ciała”). Pacjenci geriatryczni mogą przechodzić infekcję bez jej charakterystycznych cech. Wywiad musi być zebrany niezwykle szczegółowo (ostatnie operacje, zakażenia układu moczowego etc.). Pacjenci chorujący na cukrzycę, bądź chorzy na nowotwory, czy AIDS są szczególnie narażeni na ryzyko rozwoju sepsy.
4.Oceń poziom mleczanów
Polskie ZRM w ramach POCT nie mają możliwości pomiaru poziomu mleczanów (choć analizatory nie są drogie, a pomiar wykonuje się podobnie do oznaczenia poziomu glikemii, może czas to zmienić?) to właśnie ten parametr może okazać się kluczowy (podejście nowych wytycznych postępowaniu w sepsie i wstrząsie septycznym zostały opisane w przywoływanym wcześniej wpisie).
Poziom mleczanów >4 mmol w połączeniu z innymi parametrami życiowymi może wskazywać z wysokim prawdopodobieństwem na sepsę.
5. Oceń dwutlenek węgla w wydychanym powietrzu
CO2 w wydychanym powietrzu może wskazywać na ryzyko rozwoju sepsy. Pacjenci septyczni mogą prezentować niższy EtCO2 (<25 mmHg). Istnieją badania naukowe, które wykazały ścisłą korelację między poziomiem EtCO2 (<25 mmHg), a poziomiem mleczanów (>4 mmol).
6. Przy podejrzeniu sepsy postępuj szybko i pewnie
Pacjenci, którzy prezentują objawy sepsy, bądź wstrząsu septycznego wymagają natychmiastowej płynoterapii. Resuscytacja płynowa i użycie katecholamin w razie konieczności może być kluczowym postępowaniem przez wdrożeniem odpowiedniej antybiotykoterapii i leczenia w OIT.
Pamiętajmy – wyjazd do przysłowiowej gorączki może okazać się sepsą. Stanowczo jest to wyjazd dla Zespołów Ratownictwa Medycznego… pomimo wielu przypadków traktowania takiego wyjazdu jako „nieuzasadnionego wezwania” przez pacjenta, bądź „nieuzasadnionego wysłania” ZRM przez dyspozytora medycznego.
Maciej Latos
"- Atropinę zazwyczaj podajemy bez rozcieńczenia u dorosłych. U dzieci oczywiście, żeby otrzymać ..."
Barbara
"Czy dziecku 4latka hydrokortyzon iv w jakiej ilość soli podać? "
kris
"Rozcieńczenie atropiny lub midanium w 20soli jest błędem? spotkałem się z takim podawaniem. ..."
Olga83
"Przydatne informacje. Jako uzupełnienie polecam ten artykuł https://www.patronus-med.com/czym-jest-i-jak-dziala-koncentrator o koncentratorach tlenu. Wady, zalety, ..."
paulina
"Podanie w małym rozcięczeniu ketanolu(szybko) dożylnie co może spowodować "
Mateusz
"Nie polecam zakupu tej publikacji, to są po prostu artykuły z dwumiesięcznika "na ..."
Kasia
"Wystarczy usunąć wkłucie i ucisnąć miejsce wkłucia do momentu aż krew przestanie lecieć. ..."